LAI CHÂU THỰC HIỆN SẮP XẾP TỔ CHỨC BỘ MÁY – KẾT QUẢ VÀ KINH NGHIỆM

Chủ nhật - 23/03/2025 23:51 31 0

Trong bài viết với tiêu đề: “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, Tổng Bí thư Tô lâm khẳng định: “Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, tăng cường hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Đây là một trong những yếu tố then chốt đưa Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành người cầm lái vĩ đại, người thuyền trưởng tinh anh đưa con thuyền cách mạng Việt Nam vượt mọi thác ghềnh, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác”(1). Đồng thời, Tổng Bí thư cũng chỉ rõ “... đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; cũng đặt ra yêu cầu cấp bách thực hiện quyết liệt cuộc cách mạng nhằm xây dựng hệ thống chính trị thật sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới”(2). Thực tiễn đã chứng minh, xây dựng tổ chức bộ máy tinh, gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là công việc khó khăn, phức tạp, đòi hỏi sự đoàn kết, thống nhất, dũng cảm, sự hy sinh của từng cán bộ, đảng viên cùng với quyết tâm rất cao của toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp, của các địa phương.
Lai Châu là tỉnh miền núi, có đường biên giới giáp với tỉnh Vân Nam, Trung Quốc dài 265,165 km, diện tích tự nhiên 9.068,78 km²; có vị trí chiến lược trọng yếu về quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia; có 08 đơn vị hành chính cấp huyện (07 huyện, 01 thành phố), 04 huyện nghèo, 04 huyện biên giới; 106 xã, phường, thị trấn (53 xã đặc biệt khó khăn, 22 xã biên giới); dân số trên 48 vạn người, gồm 20 dân tộc, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 84%. Sau sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, toàn tỉnh có 13 đảng bộ trực thuộc, 535 tổ chức cơ sở đảng, 31.627 đảng viên; 35 sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, với 230 phòng, ban, đơn vị trực thuộc; 519 phòng, ban, đơn vị cấp huyện; 16.624 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện (cán bộ, công chức 2.275, viên chức 14.349); 2.076 cán bộ, công chức cấp xã; 2.252 lao động hợp đồng(3).

Thực hiện Kết luận số 09-KL/BCĐ, ngày 24/11/2024 của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, Công văn số 24/CV-BCĐTKNQ18, ngày 18/12/2024, số 05/CV-BCĐTKNQ18, ngày 12/01/2025, số 35/CV-BCĐTKNQ18, ngày 23/01/2025 của Ban Chỉ đạo Chính phủ tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về việc định hướng, xây dựng, hoàn thiện đề án sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh, cấp huyện, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo UBND tỉnh xây dựng, bổ sung, hoàn thiện đề án sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện; định hướng xây dựng phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức và người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động khi triển khai thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh thống nhất phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện theo định hướng của Trung ương. Trên cơ sở Kết luận của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, UBND tỉnh trình Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh xem xét quyết định việc hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện trình HĐND hợp nhất các cơ quan chuyên môn cấp huyện theo quy định.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành đề án, phương án và các quyết định về kết thúc hoạt động các đảng đoàn, ban cán sự đảng cấp tỉnh, Đảng bộ Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh; thành lập Đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh và Đảng bộ Ủy ban nhân dân tỉnh; hợp nhất Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và Ban Dân vận Tỉnh ủy thành Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy; quyết định kết thúc hoạt động của 05 ban chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện (gồm Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp tỉnh Lai Châu và 04 ban chỉ đạo: Quy chế dân chủ ở cơ sở; cuộc vận động "Người Việt Nam tiêu dùng hàng Việt Nam"; phát triển Nông nghiệp và Du lịch giai đoạn 2020-2025; phòng, chống dịch Covid-19); hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc Liên đoàn Lao động tỉnh; 08 huyện ủy, thành ủy ban hành quyết định hợp nhất Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận thành Ban Tuyên giáo và Dân vận huyện ủy, thành ủy; quyết định chỉ định ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh và Đảng ủy UBND tỉnh. Kịp thời ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị sau hợp nhất, thành lập. Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị thuộc diện hợp nhất, sáp nhập chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị kỹ lưỡng phương án nhân sự, chế độ chính sách, trụ sở, tài chính, tài sản, trang thiết bị, con dấu và các điều kiện cần thiết khác để hoạt động được ngay khi có quyết định của cấp có thẩm quyền. Sau sắp xếp, toàn tỉnh tăng 01 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy; giảm 09 đảng đoàn, ban cán sự đảng, 06 cơ quan cấp tỉnh, 26 phòng, ban, đơn vị thuộc sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh và 09 phòng thuộc chi cục, 05 phòng thuộc đơn vị sự nghiệp thuộc sở, ngành; 24 phòng, ban cấp huyện (mỗi huyện, thành phố giảm 03 phòng, ban); 37 tổ chức cơ sở đảng(4).
Thực hiện sắp xếp, kiện toàn 40 cán bộ lãnh đạo, quản lý thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý các cơ quan đơn vị sau hợp nhất, thành lập mới; trong đó, bố trí 01 đồng chí cấp trưởng xuống giữ chức vụ cấp phó, có 04 cơ quan cấp tỉnh, 18 phòng, ban cấp huyện có số lượng cấp phó cao hơn so với quy định(trong đó, Cấp tỉnh: Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy (5 cấp phó); Sở Nông nghiệp và Môi trường (7 cấp phó); Sở Tài chính, Sở Xây dựng (5 cấp phó). Cấp huyện: Ban Tuyên giáo và Dân vận huyện ủy của 06 huyện (từ 3-5 cấp phó); Phòng Nội vụ của 07 huyện, thành phố (từ 3-4 cấp phó); Phòng Nông nghiệp và Môi trường của 06 huyện (từ 3-5 cấp phó)); thực hiện bảo lưu phụ cấp chức vụ đến hết thời hạn bổ nhiệm đối với những trường hợp được điều chỉnh chức vụ thấp hơn. Bố trí biên chế của cơ quan, đơn vị mới tối đa không vượt quá tổng số cán bộ, công chức, viên chức hiện đang có mặt trước khi thực hiện sáp nhập, hợp nhất; các cơ quan, đơn vị phải cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm, ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức, trình độ đào tạo cho phù hợp(5).
Tỉnh tổ chức hội nghị công bố các quyết định của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Nghị quyết của HĐND tỉnh, quyết định của UBND tỉnh về sắp xếp tổ chức bộ máy và cán bộ; các huyện ủy, thành ủy tổ chức các hội nghị công bố các quyết định về sắp xếp tổ chức bộ máy đảm bảo thời gian theo quy định của Trung ương, của tỉnh, các cơ quan, đơn vị sau hợp nhất, thành lập mới đi vào hoạt động từ ngày 01/3/2025. Kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn hoàn thành việc chuyển giao tổ chức đảng, đảng viên, con dấu, hồ sơ, tài liệu liên quan giữa các cơ quan; chia tách cơ sở dữ liệu tổ chức đảng, đảng viên, quy định ký hiệu, số hiệu và cụm số lý lịch đảng viên cho 02 đảng bộ mới thành lập; chuyển giao chức năng, nhiệm vụ giữa các sở, ngành đảm bảo không bỏ trống địa bàn, lĩnh vực, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ định Ban Thường vụ, Ban Chấp hành, cho ý kiến vào dự thảo quy chế làm việc của Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh và Đảng ủy UBND tỉnh. Ban thường vụ các huyện ủy, thành ủy, Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh, Đảng ủy UBND tỉnh kịp thời chỉ định cấp ủy, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra cấp ủy đối với các chi bộ, đảng bộ nơi hợp nhất, sáp nhập, thành lập mới theo quy định.
Thực hiện Nghị định số 177/2024/NĐ-CP, Nghị định số 178/2024/NĐ-CP của Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo tăng cường công tác chính trị, tư tưởng, tạo sự thống nhất cao trong Đảng bộ, hệ thống chính trị và sự đồng thuận trong nhân dân về cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị và rà soát đăng ký cán bộ nghỉ việc hưởng chính sách, chế độ theo quy định; toàn tỉnh có 389 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đăng ký nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP của Chính phủ (khối đảng, đoàn thể 37, khối nhà nước 352), trong đó có 323 người đăng ký nghỉ hưu trước tuổi và 66 người đăng ký nghỉ thôi việc trong năm 2025; đã giải quyết cho 33 trường hợp (04 giám đốc sở và tương đương, 06 phó giám đốc sở, 06 ủy viên ban thường vụ cấp ủy cấp huyện, 17 công chức, người lao động), các trường hợp còn lại chờ Chính phủ ban hành văn bản điều chỉnh đối tượng, phạm vi trong Nghị định số 178/2024/NĐ-CP.
Việc tinh giản bộ máy, biên chế được thực hiện đồng bộ, toàn diện tạo sự thống nhất trong ý chí và hành động của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của nhân dân, đảm bảo nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo việc đổi mới, sắp xếp và quản lý tổ chức bộ máy, biên chế của hệ thống chính trị, khắc phục sự chồng chéo, giao thoa về chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan, đơn vị, góp phần giảm đầu mối, giảm biên chế, nâng cao được hiệu quả công việc. Thực hiện chuyển đổi mô hình các đơn vị sự nghiệp sang hình thức tự chủ, cổ phần hóa để hoạt động hiệu quả hơn, giảm chi, nâng cao hiệu quả chi ngân sách nhà nước. Nguồn ngân sách nhà nước tiết kiệm được dùng để chi cho những nhiệm vụ quan trọng bảo đảm an sinh xã hội, tăng trưởng kinh tế bền vững. Là bước quan trọng trong công tác tổ chức, công tác nhân sự và tổng kết, khái quát được những vấn đề thực tiễn đặt ra cũng như xác định mục tiêu, nhiệm vụ và những giải pháp để chuẩn bị cho đại hội đảng bộ các cấp.
Quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm chủ trương về công tác cán bộ của Bộ Chính trị tại Công văn số 12400-CV/VPTW, ngày 30/11/2024 của Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Công văn số 2221-CV/TU, ngày 03/12/2024 chủ trương về công tác cán bộ để thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị, địa phương. Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị kể từ ngày 01/12/2024 đã thực hiện nghiêm túc chủ trương tạm dừng việc tuyển dụng công chức, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử giữ chức vụ cao hơn hoặc cho chủ trương kiện toàn các chức danh lãnh đạo, quản lý của các cơ quan, đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, tinh gọn theo kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh.
Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 128-KL/TW, ngày 07/3/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, ban hành Công văn số 2418-CV/TU, ngày 11/3/2025 lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Kết luận số 128-KL/TW của Bộ Chính trị, yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị kể từ ngày 07/3/2025 tạm dừng việc tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử các chức vụ lãnh đạo, quản lý trong toàn tỉnh và kiện toàn, bổ sung cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, bí thư, phó bí thư cấp ủy cấp huyện, cấp xã nhiệm kỳ 2020-2025. Trường hợp đặc biệt, thật sự cần thiết phải kiện toàn, bổ sung đối với một số chức danh phải báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét cho ý kiến trước khi thực hiện quy trình. Yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện bảo đảm thống nhất, đồng bộ, chặt chẽ theo đúng chủ trương của Bộ Chính trị, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, hiệu lực, hiệu quả vừa là nhiệm vụ, giải pháp trước mắt, đồng thời là một nhiệm vụ trọng tâm chiến lược đối với toàn bộ hệ thống chính trị, các địa phương nói chung và Lai Châu nói riêng. Để đạt được những kết quả nêu trên, kinh nghiệm thực tiễn của tỉnh Lai Châu cho thấy:
Một là, coi trọng công tác tuyên truyền, quán triệt nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, cơ quan, đơn vị về chủ trương, nghị quyết của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Nắm vững, cụ thể hóa mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp trong Nghị quyết số 18-NQ/TW thành chương trình, kế hoạch, phân công rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, cơ quan, đơn vị trong triển khai thực hiện đảm bảo đồng bộ, thống nhất. Thực hiện tốt công tác chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức trong hệ thống chính trị, sự đồng thuận của Nhân dân trong tổ chức thực hiện. Tổ chức thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW nghiêm túc, với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn của các cấp ủy đảng, chính quyền; phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần tự chủ, sáng tạo và sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và Nhân dân.
Hai là, giữ vững nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo việc đổi mới, sắp xếp và quản lý tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; phát huy dân chủ, đề cao trách nhiệm người đứng đầu, bám sát yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong sắp xếp tổ chức bộ máy; kế thừa kết quả, kinh nghiệm trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong thời gian qua; quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí, sử dụng cán bộ phải được thực hiện nghiêm túc, thận trọng, kỹ lưỡng, khoa học, công tâm, khách quan, bảo đảm công khai, dân chủ, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, phù hợp với năng lực, sở trường của cán bộ, không để phát sinh những vấn đề phức tạp về nội bộ.
Ba là, tăng cường kiểm tra, giám sát, nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền và các tổ chức trong hệ thống chính trị việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đảm bảo đúng mục tiêu, yêu cầu đề ra; chủ động nắm tình hình, có giải pháp phòng ngừa các hoạt động chống phá của các thế lực thù lực, phần tử xấu.
Với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm mạnh mẽ của toàn Đảng bộ, các cấp, các ngành, công cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo tinh thần “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả” của tỉnh Lai Châu đã bước đầu thành công. Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc Lai Châu tin tưởng rằng, những kết quả đạt được trong sắp xếp tổ chức bộ máy trên sẽ là tạo động lực to lớn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, đưa Lai Châu tiến bước cùng đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển.

Tài liệu trích dẫn:
(1), (2) GS, TS Tô Lâm - Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam: “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, https://www.tapchicongsan.org.vn.
(3), (4), (5) Tỉnh ủy Lai Châu: Báo cáo số 659-BC/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lai Châu, ngày 14/3/2025 kết quả thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy.

Tác giả: ThS. Vũ Thị Huệ - Phó trưởng phòng QLĐT&NCKH