NON SÔNG THỐNG NHẤT – CHIẾN THẮNG CỦA SỨC MẠNH ĐOÀN KẾT VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ

Thứ ba - 29/04/2025 09:36 9 0

Cách đây 50 năm, những ngày tháng cuối cùng của Tháng Tư đã đi vào lịch sử của dân tộc Việt Nam - một dân tộc đã phải đụng đầu với một đế quốc mạnh nhất của thời đại. 50 năm trước, Việt Nam đã thắng đế quốc Mỹ, non sông liền một dải bằng ý chí, tài năng và sức mạnh đoàn kết to lớn. Chiến thắng mùa xuân 1975 mở ra thời đại mới của đất nước – thời đại cả nước tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đến hôm nay, sau 50 năm chiến thắng của tài trí và đoàn kết Việt Nam vẫn còn những giá trị trường tồn để chúng ta lấy làm động lực cho việc xây dựng đất nước, khi Việt Nam bước vào kỷ nguyên vươn mình sánh bước cùng các cường quốc năm châu như chủ tịch Hồ Chí Minh từng mong ước.
Sau khi thực dân Pháp thất bại tại Điện Biên Phủ (5/1954), Pháp buộc phải ký kết Hiệp định Giơ-ne-vơ (21/7/1954) công nhận độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Đông Dương, rút quân về nước. Nhưng ngay sau đó, đế quốc Mỹ tìm cách thay chân thực dân Pháp tiến hành chiến tranh xâm lược nhằm biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới, một căn cứ quân sự phục vụ cho chiến lược toàn cầu phản cách mạng. Đất nước ta tạm thời bị chia cắt làm hai miền với hai chế độ chính trị - xã hội: miền Bắc hoàn toàn giải phóng, miền Nam còn nằm dưới sự cai trị của chủ nghĩa đế quốc Mỹ và tay sai. Một lần nữa đất nước bị đặt trong khó khăn thử thách lớn hơn, bởi kẻ xâm lược nước ta lần này là đế quốc có sức mạnh quân sự, kinh tế lớn nhất của thế giới. Nhưng cũng một lần nữa sức mạnh đoàn kết của những người Việt Nam yêu chuộng hòa bình, độc lập, tự do ở hai miền đất nước một lần nữa được phát huy để vượt qua thử thách, gian nan to lớn ấy,để rồi lập nên những chiến công hiển hách, ghi tiếp những trang sử hào hùng của dân tộc về đánh thắng giặc ngoại xâm. Chiến thắng đế quốc Mỹ vào mùa xuân năm 1975 tiếp tục khẳng định tài trí và sự đoàn kết của dân tộc Việt Nam luôn chiến thắng.
Trong quá trình thực hiện lãnh đạo cuộc chiến tranh vệ quốc, đến Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (tháng 1/1959) nêu khái quát về tình hình miền Nam và nhấn mạnh phương pháp đấu tranh của cách mạng ở miền Nam diễn ra trong những năm từ 1954-1958 là: “Đồng bào miền Nam phát huy truyền thống đoàn kết và đấu tranh anh dũng của mình, luôn luôn nêu cao ngọn cờ hòa bình, thống nhất, độc lập và dân chủ, chống chế độ độc tài hung bạo của Mỹ - Diệm, chống khủng bố đàn áp, chống dồn dân, bắt phu bắt lính, chống thuế khóa nặng nề, chống viện trợ Mỹ... để bảo vệ quyền sống hằng ngày và đòi lập lại quan hệ bình thường giữa hai miền Bắc Nam, đòi hòa bình, thống nhất Tổ quốc”(1). Theo đó, nhiệm vụ của cách mạng miền Nam là: “Tiếp tục cách mạng dân tộc dân chủ, đánh đổ chế độ đế quốc và nửa phong kiến ở miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà”(2).
Đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III (tháng 9/1960), Đảng ta chủ trương: phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đồng thời đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam nhằm thực hiện mục tiêu chung là giải phóng hoàn toàn miền Nam, bảo vệ miền Bắc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, tạo điều kiện đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đường lối cách mạng này đáp ứng đúng nguyện vọng tha thiết của đồng bào cả nước, tạo sức mạnh tổng hợp quyết định đến thắng lợi cuối cùng của cách mạng Việt Nam.
Trên cơ sở đường lối kháng chiến đúng đắn, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, Trung ương Đảng đề ra phương thức tập hợp quần chúng rất sáng tạo, đó là thành lập các Mặt trận Dân tộc thống nhất riêng phù hợp với đặc điểm, điều kiện ở từng miền, lấy liên minh giai cấp công - nông làm nền tảng (Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở miền Bắc; Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam, Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình... ở miền Nam) trên cơ sở những mặt trận quy tụ các lược lượng trong nhân dân dưới sự dẫn dắt của Đảng Cộng sản Việt Nam đã tạo thành một khối thống nhất theo tư tưởng “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đoàn kết chính là cơ sở bảo đảm cho sự lãnh đạo vững bền của Đảng; đồng thời, phân hóa, cô lập kẻ thù không còn chỗ nương tựa ngoài bám vào đế quốc thực dân, dùng các chính sách đàn áp nhân dân hết sức tàn khốc, điều này càng làm cho ý chí giải phóng miền Nam càng được nung nấu, quyết tâm đánh đuổi đế quốc Mỹ và tai sai Ngô Đình Diệm. Chính Bộ Quốc phòng Mỹ sau này thừa nhận rằng: Nhờ chiến lược đoàn kết đa dạng, phía Việt Nam dân chủ cộng hòa đã nắm được các ngọn cờ dân tộc và chống thực dân, do đó Mỹ và chính phủ Việt Nam cộng hòa (chính quyền Sài Gòn) chỉ còn lại có độc ngọn cờ chống cộng.
Từ trong khối đại đoàn kết thống nhất của nhân dân hai miền, sức mạnh chiến tranh nhân dân Việt Nam được nhân lên gấp bội, biến thành hành động trong thực tiễn qua những phong trào thi đua sôi nổi khắp cả nước, diễn ra trong mọi hoàn cảnh cho dù trong chiến tranh ác liệt hay trong lúc tạm thời bình yên. Điển hình như các phong trào: đơn vị vũ trang “Ba nhất”, thanh niên “Ba sẵn sàng”, phụ nữ “Ba đảm đang”, giáo viên và học sinh thi đua “Hai tốt”, thiếu niên nhi đồng “Làm nghìn việc tốt”... ở miền Bắc; các phong trào “Bám đất, giữ làng”, “Một tấc không đi, một li không dời”, “Thi đua giết giặc lập công”, “Tìm Mỹ mà đánh, tìm ngụy mà diệt”... ở miền Nam.
Sức mạnh đoàn kết đó còn thể hiện ở việc nhân dân miền Bắc vừa đẩy mạnh tăng gia sản xuất, tăng cường độ lao động gấp nhiều lần để chi viện cho tiền tuyến miền Nam vừa kiên cường chiến đấu, đánh thắng 02 cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ (thời Giôn-xơn 8/1964 - 11/1968 và thời Ních-xơn 4/1972 - 1/1973). Bắn rơi 4.181 máy bay gồm 48 kiểu hiện đại nhất, trong đó có 68 B52; 13 F111, diệt và bắt sống hàng ngàn giặc lái, 271 lần bắn cháy và bắn chìm tàu chiến, tàu biệt kích địch (3). Sức mạnh đoàn kết đó được thể hiện trong sức người và sức của mà miền Bắc đã chuyển vào chiến trường miền Nam, hàng triệu tấn vật chất cùng hàng triệu thanh niên bổ sung cho lực lượng chiến đấu những người thanh niên mang trong mình ý chí kiên cường là phải giải phóng cho đồng bào miền Nam đang chịu ách thống trị của đế quốc và tay sai. Sự chi viện từ miền Bắc cho miền Nam không chỉ tạo nên sức mạnh, phục vụ tốt nhiệm vụ chiến đấu, mà còn đáp ứng yêu cầu xây dựng vùng giải phóng trên tất cả các mặt: kinh tế, quốc phòng, văn hóa, giáo dục, y tế... và chuẩn bị cho việc tiếp quản vùng giải phóng khi chiến tranh kết thúc. Đó thực sự là một trong những biểu tượng rõ nét cho tình đoàn kết của nhân dân miền Bắc đối với miền Nam, tô đậm thêm sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Được sức mạnh đoàn kết hướng từ mọi miền Tổ quốc, quân dân ta trên chiến trường miền Nam anh dũng đấu tranh, phối hợp cùng nhân dân hai nước bạn (Lào, Campuchia) lần lượt đánh bại các chiến lược chiến tranh của kẻ thù: “Chiến tranh đặc biệt” (1961 - 1965), “Chiến tranh cục bộ” (1965 - 1968), “Việt Nam hóa chiến tranh” (1969 - 1973), buộc chính phủ Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (1/1973), rút hết quân viễn chinh về nước (3/1973), mở ra bước ngoặt mới cho kháng chiến.
Cuối năm 1974 đầu năm 1975, thời cơ cách mạng đến với hai miền đất nước, Bộ Chính trị Trung ương Đảng đề ra kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam trong hai năm 1975 và 1976. Bộ Chính trị nhấn mạnh “cả năm 1975 là thời cơ” và chỉ rõ “nếu thời cơ đến vào đầu hoặc cuối năm 1975 thì lập tức giải phóng hoàn toàn Miền Nam trong năm 1975”. Bộ Chính trị cũng nhấn mạnh cần tranh thủ thời cơ đánh thắng nhanh để đỡ thiệt hại về người và của cho nhân dân, giữ gìn tốt cơ sở kinh tế, công trình văn hóa, giảm bớt sự tàn phá của chiến tranh; ra lời kêu gọi tổng động viên lớn nhất của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ở cả hai miền đẩy mạnh đấu tranh tiến hành tổng công kích, tổng khởi nghĩa giành toàn thắng.
Thực hiện quyết tâm của Bộ Chính trị đề ra, cả dân tộc “ra quân” trong mùa Xuân năm 1975 lịch sử, mở đầu là chiến dịch Tây Nguyên (từ ngày 4/3 - 3/4), tiếp đến là đòn tiến công giải phóng Huế - Đà Nẵng (từ ngày 26/3 - 29/3) và cuối cùng là chiến dịch Hồ Chí Minh (từ ngày 26/4 - 30/4). Sức mạnh đại đoàn kết thể hiện sáng chói trong thời khắc lịch sử này. Chỉ trong 55 ngày đêm, quân dân ta tiêu diệt, làm tan rã hơn 1,1 triệu quân địch, đập tan bộ máy chính quyền và quân đội Sài Gòn, giải phóng miền Nam, kết thúc thắng lợi hoàn toàn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước; đồng thời kết thúc vẻ vang chặng đường 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc (1945 - 1975), mở ra kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam: cả nước độc lập, thống nhất đi lên chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi mùa xuân năm 1975 – Biểu tượng của tình đoàn kết dân tộc, của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam và đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo, trước những khó khăn thử thách tưởng như không thể vượt qua.
Sau 50 năm đại thắng mùa Xuân 1975, biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, của tình đoàn kết dân tộc, đoàn kết một lòng xung quanh Đảng, luôn sáng mãi trong lòng mỗi người con đất Việt, luôn soi rọi cho các thế hệ con người Việt Nam trong quá trình xây dựng đất nước, hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội chủ nghĩa ”Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Đại thắng mùa Xuân 1975, khép lại một thời kỳ đen tối đầy đau thương, chia cắt, mở ra một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, cả nước cùng đi lên chủ nghĩa xã hội. Đây cũng là thành quả của biết bao lớp người đã ngã xuống, là sự tiếp nối không ngừng của truyền thống quật cường, bất khuất suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước.
50 năm đã trôi qua, đất nước Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ. Từ những đổ nát của chiến tranh, nhân dân ta đã từng bước xây dựng lại quê hương, vững vàng tiến lên, đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Việt Nam hôm nay là một đất nước hòa bình, ổn định, phát triển và ngày càng khẳng định vai trò, vị thế trên trường quốc tế. Như Cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định, được Đại hội Đảng lần thứ XIII thông qua và đưa vào Nghị quyết Đại hội: "Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay".
Tất cả những thành quả hôm nay là minh chứng sống động cho sức mạnh đoàn kết dân tộc, cho đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng, cho bản lĩnh kiên cường của một dân tộc từng đi qua bao cuộc chiến tranh nhưng vẫn đứng vững, hồi sinh và phát triển.
Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước không chỉ là dịp để ôn lại lịch sử hào hùng, mà còn là thời điểm để chúng ta khơi dậy niềm tự hào dân tộc, củng cố niềm tin vào lý tưởng cách mạng, vào con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Tự hào về chiến thắng lịch sử 30/4, biết ơn sâu sắc những hy sinh lớn lao của thế hệ cha anh, chúng ta càng thấm thía giá trị của hòa bình và càng vững tin vào con đường phía trước. Kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước là lời nhắc nhở mỗi người dân Việt Nam luôn ghi lòng tạc dạ “Không có gì quý hơn độc lập, tự do.”
Hơn bao giờ hết, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta cần đoàn kết một lòng, phát huy truyền thống vẻ vang, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế xanh, bền vững. Phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, chúng ta quyết tâm xây dựng nước Việt Nam hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc, sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ hàng mong ước.
Tài liệu trích dẫn:
(1), (2) Nguyễn Thị Thảo: Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng xác định đường lối cách mạng miền Nam, https://www.qdnd.vn.
(3) Phan Tùng Anh: Một số tư liệu về cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược (1954 -1975), https://stc.bacgiang.gov.vn.

Tác giả: ThS.Nguyễn Thị Quý Hằng - Giảng viên khoa Lý luận cơ sở