Trường Chính trị tỉnh Lai Châu
CHUYỂN BIẾN TRONG CÔNG TÁC DÂN VẬN VÙNG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ - TỪ THỰC TIỄN TẠI LAI CHÂU
.....................Giữa miền biên viễn Tây Bắc, Lai Châu - vùng đất có hơn 84% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số đang từng ngày chuyển mình mạnh mẽ trên hành trình phát triển. Với đặc thù về địa bàn, dân cư và vị trí chiến lược quan trọng, công tác dân vận luôn được Tỉnh ủy xác định là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, giữ vững ổn định chính trị và tạo nền tảng cho phát triển bền vững trong tình hình mới.
.....................1. Đảng bộ tỉnh Lai Châu kiên định quan điểm “Dân là gốc” trong công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số
.....................Thấm nhuần quan điểm “dân là gốc” của Đảng, Đảng bộ tỉnh Lai Châu xác định công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số là trọng tâm, xuyên suốt trong mọi hoạt động của hệ thống chính trị. Đây là cầu nối quan trọng giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, là động lực để phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của đồng bào vào Đảng, Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của tỉnh. Trong bối cảnh mới, khi công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số và xây dựng chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh - xã) đang được triển khai mạnh mẽ, Đảng bộ tỉnh nhấn mạnh: công tác dân vận phải đổi mới toàn diện về nội dung, phương thức và cách thức tổ chức. Dân vận phải đi vào thực chất, lấy quyền làm chủ, lợi ích và đời sống của Nhân dân làm trung tâm, gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững và củng cố quốc phòng - an ninh. Quan điểm xuyên suốt được khẳng định rõ: “Dân vận phải hướng đến dân sinh, nâng cao dân trí và phát huy dân chủ”, đảm bảo mọi chủ trương, chính sách ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều xuất phát từ nhu cầu chính đáng của Nhân dân, vì Nhân dân và do Nhân dân thực hiện. Đảng bộ tỉnh cũng chỉ đạo công tác dân vận phải gắn liền với xây dựng đội ngũ cán bộ “gần dân, hiểu dân, trọng dân, có trách nhiệm với dân” và phát huy vai trò nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Dân vận không chỉ là nhiệm vụ riêng của các cơ quan chuyên trách mà là trách nhiệm chung của toàn hệ thống chính trị, từng tổ chức, từng cán bộ, đảng viên. Với định hướng chỉ đạo rõ ràng, kiên định quan điểm “dân là chủ thể, dân là trung tâm”, Đảng bộ tỉnh Lai Châu tiếp tục khẳng định quyết tâm xây dựng nền dân vận hiện đại, hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển nhanh, bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.
.....................2. Dân vận ở Lai Châu - Nhìn từ thực tiễn vùng dân tộc thiểu số và giải pháp thực hiện trong thời gian tới
.....................Công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã trở thành động lực phát triển bền vững và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Trong những năm qua, công tác dân vận ở Lai Châu đã được triển khai sâu rộng, toàn diện, gắn chặt với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, công tác dân vận đã thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, khơi dậy sức mạnh nội lực của đồng bào các dân tộc thiểu số, góp phần tạo chuyển biến rõ nét trong đời sống vật chất, tinh thần và diện mạo nông thôn miền núi.
.....................Nhận thức sâu sắc rằng “dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, Tỉnh ủy Lai Châu đã chỉ đạo các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đồng bào chuyển đổi tư duy sản xuất, mạnh dạn áp dụng khoa học – kỹ thuật, tham gia các mô hình kinh tế hàng hóa. Thông qua đó, đồng bào các dân tộc đã chủ động hơn trong phát triển sản xuất, từng bước thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Công tác vận động ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp được xem là điểm nhấn nổi bật. Nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, VietGAP, GlobalGAP được hình thành và nhân rộng. Đến nay, “toàn tỉnh có hơn 6.000 ha lúa áp dụng kỹ thuật SRI, 200 ha rau màu ứng dụng IPM, IPHM; 21 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu được duy trì ổn định”(1). Người dân được hỗ trợ xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc bằng mã QR, áp dụng phần mềm quản lý SmartGAP, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Công tác dân vận còn là động lực thúc đẩy liên kết giữa người dân - doanh nghiệp - hợp tác xã trong sản xuất và tiêu thụ nông sản. Đến nay, “toàn tỉnh có 79 cơ sở chế biến nông, lâm, thủy sản; hàng chục dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị được phê duyệt, tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn lao động nông thôn. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi được triển khai sâu rộng: trên 2.200 ha đất lúa kém hiệu quả đã được chuyển sang cây trồng có giá trị cao; phát triển trên 4.000 ha cây ăn quả tập trung”(1), trong đó chuối, xoài, chanh leo trở thành sản phẩm hàng hóa chủ lực. Đặc biệt, phong trào dân vận trong chăn nuôi tập trung theo hướng trang trại mang lại hiệu quả rõ rệt. Toàn tỉnh “hiện có khoảng 280 cơ sở chăn nuôi”(1) quy mô lớn, áp dụng công nghệ chuồng kín, hệ thống Biogas, chế phẩm sinh học, thụ tinh nhân tạo” giúp tăng năng suất, kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Các mô hình nuôi cá nước lạnh, cá lồng, nuôi ong lấy mật được mở rộng, đem lại thu nhập cao và đa dạng hóa sinh kế cho đồng bào.
.....................Công tác tuyên truyền, quảng bá tiềm năng, thu hút đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh được đẩy mạnh. Chính quyền các cấp thực hiện công khai, minh bạch thủ tục hành chính, đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân tháo gỡ khó khăn. Phong trào thi đua phát triển kinh tế, giảm nghèo lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều hộ dân thay đổi nếp nghĩ, mạnh dạn vay vốn, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, mở rộng quy mô sản xuất. Nhờ đó, “tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm nhanh và bền vững: năm 2021 giảm 3,01%; năm 2022 giảm 3,68%; năm 2023 giảm 4,66%; năm 2024 giảm 4,42%; ước năm 2025 còn khoảng 15,78%”(1). Những kết quả đó khẳng định, công tác dân vận không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn là nhân tố quan trọng trong củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, tạo nền tảng để Lai Châu vững bước trên con đường phát triển bền vững.
.....................Dân vận trong bảo vệ môi trường, phát triển rừng – giữ vững nền tảng xanh của sinh kế vùng cao
.....................Xác định “rừng là vàng, rừng là sự sống”, Tỉnh ủy và chính quyền các cấp đã đẩy mạnh công tác dân vận trong bảo vệ và phát triển rừng bằng nhiều hình thức sáng tạo, phù hợp với từng địa bàn, từng dân tộc. “Trong 5 năm qua, toàn tỉnh trồng mới trên 12.500 ha rừng các loại, trong đó có hơn 4.200 ha cây Mắc ca, 7.700 ha rừng trồng được chăm sóc, 12.900 ha cao su được bảo vệ. Độ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 53,11%, tăng đều hằng năm”(1) đã thể hiện rõ hiệu quả vận động, tuyên truyền sâu rộng tới từng hộ dân. “Các cấp, ngành đã tổ chức trên 6.000 buổi tuyên truyền tại thôn, bản, thu hút gần nửa triệu lượt người tham gia; ký cam kết bảo vệ rừng với hơn 100.000 hộ gia đình”(1); phát huy vai trò người có uy tín, già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo trong tuyên truyền, giám sát cộng đồng. Nhờ đó, ý thức bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng được nâng cao, góp phần giữ gìn môi trường sinh thái, bảo vệ sinh kế bền vững cho người dân.
.....................Dân vận trong lĩnh vực văn hóa - gìn giữ bản sắc, xây dựng đời sống mới
.....................Công tác dân vận về văn hóa được triển khai toàn diện, lấy tuyên truyền, vận động làm trung tâm, hướng tới mục tiêu xây dựng con người Lai Châu phát triển toàn diện, có ý thức tự tôn dân tộc và trách nhiệm xã hội. Hàng nghìn buổi chiếu phim, biểu diễn nghệ thuật, tuyên truyền lưu động được tổ chức; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được đẩy mạnh, góp phần bài trừ hủ tục, mê tín dị đoan, xây dựng nếp sống văn minh. Tỉnh đặc biệt chú trọng bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Hàng chục lớp truyền dạy ngữ văn dân gian, nghệ thuật truyền thống của đồng bào Si La, Mảng, Cống, Hà Nhì... được tổ chức; “87% thôn bản có nhà văn hóa, 100% có hương ước, quy ước mới phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp; 19 lễ hội truyền thống được phục dựng, 39 lễ hội duy trì thường xuyên (1), nhiều lễ hội nâng tầm cấp tỉnh như Then Kin Pang, Đền thờ Vua Lê Thái Tổ, Tết Độc lập… tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Những kết quả trên không chỉ thể hiện hiệu quả của công tác dân vận trong lĩnh vực văn hóa mà còn khẳng định sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với Nhân dân, giữa phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa, góp phần hình thành bản sắc “Lai Châu năng động, đoàn kết, nghĩa tình và sáng tạo”.
.....................Dân vận trong bảo đảm an ninh xây dựng thế trận lòng dân vững chắc
.....................Trên địa bàn có nhiều đồng bào dân tộc, tôn giáo sinh sống, công tác dân vận trong bảo vệ an ninh, trật tự được triển khai bài bản, phát huy sức mạnh của toàn dân. Các cấp ủy, chính quyền, lực lượng công an, biên phòng thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động đồng bào không di cư tự do, không vượt biên trái phép. Nhờ đó, nhiều vụ việc phức tạp được giải quyết kịp thời, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo đảm an ninh biên giới. Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” được đẩy mạnh với hàng trăm mô hình tự quản về an ninh trật tự, “Tổ tự quản đường biên, mốc giới”, “Tổ an ninh nhân dân”. Thông qua đó, Nhân dân trở thành chủ thể tích cực trong bảo vệ Tổ quốc, cung cấp nhiều thông tin có giá trị, phối hợp với lực lượng chức năng đấu tranh, phòng chống tội phạm, giữ gìn an ninh vùng biên.
.....................Phong trào “Dân vận khéo” - biểu tượng sáng tạo trong hành động
.....................Thực hiện Kết luận số 69-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, phong trào thi đua “Dân vận khéo” đã trở thành điểm sáng, lan tỏa mạnh mẽ trên toàn tỉnh. “Sau 5 năm triển khai, toàn tỉnh có gần 4.600 mô hình “Dân vận khéo””(1) ở các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng – an ninh, xây dựng hệ thống chính trị. Nhiều mô hình như “Trồng dược liệu dưới tán rừng”, “Nuôi cá nước lạnh”, “Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc”, “Đối thoại giữa chính quyền và Nhân dân”, “Phân công đảng viên phụ trách hộ gia đình” đã khẳng định hiệu quả rõ rệt, tạo niềm tin sâu sắc trong Nhân dân.
.....................Dân vận trong kỷ nguyên số - đổi mới phương thức, lan tỏa hiệu quả
.....................Trong kỷ nguyên số, công tác dân vận ở Lai Châu đã có bước chuyển rõ nét, gắn với tiến trình chuyển đổi số và phong trào “Bình dân học vụ số” do Tỉnh ủy phát động. Với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng, dân số”, công tác dân vận số được triển khai sâu tới từng bản làng, tạo phong trào học tập và ứng dụng công nghệ trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Hàng nghìn cán bộ, đảng viên, đoàn viên và người dân vùng sâu, vùng biên được tập huấn sử dụng nền tảng số, chữ ký số, dịch vụ công trực tuyến, mạng xã hội. Các mô hình “tổ dân vận số”, “giáo viên số bản làng” được nhân rộng; nhiều người dân chủ động học kỹ năng số, tra cứu thủ tục hành chính, quảng bá nông sản qua mã QR. Lực lượng biên phòng, công an, đoàn thể sáng tạo với “Hòm thư điện tử ẩn danh”, tuyên truyền qua Zalo, Facebook, TikTok, góp phần nâng cao nhận thức, thu hẹp khoảng cách số và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
.....................Lai Châu cần thực hiện đồng bộ giải pháp nâng cao hiệu quả công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số
.....................Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Lai Châu vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục kịp thời. Việc quán triệt, triển khai các chủ trương của Đảng chưa thật đồng bộ, công tác kiểm tra, giám sát còn thiếu chiều sâu; đời sống, thu nhập của đồng bào vẫn chênh lệch so với bình quân chung; chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở và năng lực đội ngũ cán bộ dân vận còn hạn chế, trong khi một số tập tục lạc hậu vẫn ảnh hưởng đến đời sống văn minh. Để khắc phục tình trạng này, Lai Châu cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, là đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân vận, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và người đứng đầu. Cùng với đó, tỉnh tiếp tục thể chế hóa các chủ trương lớn thành chương trình, đề án, kế hoạch cụ thể gắn với nhiệm vụ chính trị từng địa phương; triển khai hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và bảo đảm an ninh trật tự. Chú trọng công khai, minh bạch hoạt động cơ quan nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân. Lai Châu cũng tăng cường nắm tình hình cơ sở, giải quyết kịp thời các vụ việc phát sinh, củng cố hệ thống chính trị và các tổ chức tự quản ở thôn, bản; đồng thời, thường xuyên kiểm tra, tổng kết, biểu dương, nhân rộng mô hình “dân vận khéo”, nhất là trong phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững.
.....................Công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong củng cố khối đại đoàn kết, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh trật tự và giữ gìn bản sắc văn hóa. Tin rằng, với quyết tâm triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên, công tác dân vận sẽ tiếp tục trở thành động lực quan trọng, góp phần đưa Lai Châu đến năm 2030 đạt mức phát triển trung bình của vùng trung du và miền núi phía Bắc, và đến năm 2045 trở thành tỉnh trung bình của cả nước.
.....................* Tài liệu trích dẫn:
.....................1. Báo cáo số 175-BC/ĐU, ngày 12 tháng 11 năm 2025 của Đảng ủy UBND tỉnh về “Tổng kết 5 năm thực hiện Kết luận số 69-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục thực hiện Đề án “Tăng cường công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện biên giới tỉnh Lai Châu đến năm 2025”.
.....................* Tài liệu tham khảo:
.....................1. Kết luận số 69-KL/TU, ngày 09/4/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục thực hiện Đề án “Tăng cường công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện biên giới tỉnh Lai Châu đến năm 2025”
.....................2. Báo cáo số 826-BC/TU, ngày 15 tháng 9 năm 2025 của Tỉnh ủy Lai Châu về “Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XIV trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV”.
.....................Thấm nhuần quan điểm “dân là gốc” của Đảng, Đảng bộ tỉnh Lai Châu xác định công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số là trọng tâm, xuyên suốt trong mọi hoạt động của hệ thống chính trị. Đây là cầu nối quan trọng giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, là động lực để phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của đồng bào vào Đảng, Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của tỉnh. Trong bối cảnh mới, khi công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số và xây dựng chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh - xã) đang được triển khai mạnh mẽ, Đảng bộ tỉnh nhấn mạnh: công tác dân vận phải đổi mới toàn diện về nội dung, phương thức và cách thức tổ chức. Dân vận phải đi vào thực chất, lấy quyền làm chủ, lợi ích và đời sống của Nhân dân làm trung tâm, gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững và củng cố quốc phòng - an ninh. Quan điểm xuyên suốt được khẳng định rõ: “Dân vận phải hướng đến dân sinh, nâng cao dân trí và phát huy dân chủ”, đảm bảo mọi chủ trương, chính sách ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều xuất phát từ nhu cầu chính đáng của Nhân dân, vì Nhân dân và do Nhân dân thực hiện. Đảng bộ tỉnh cũng chỉ đạo công tác dân vận phải gắn liền với xây dựng đội ngũ cán bộ “gần dân, hiểu dân, trọng dân, có trách nhiệm với dân” và phát huy vai trò nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Dân vận không chỉ là nhiệm vụ riêng của các cơ quan chuyên trách mà là trách nhiệm chung của toàn hệ thống chính trị, từng tổ chức, từng cán bộ, đảng viên. Với định hướng chỉ đạo rõ ràng, kiên định quan điểm “dân là chủ thể, dân là trung tâm”, Đảng bộ tỉnh Lai Châu tiếp tục khẳng định quyết tâm xây dựng nền dân vận hiện đại, hiệu quả, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển nhanh, bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.
.....................2. Dân vận ở Lai Châu - Nhìn từ thực tiễn vùng dân tộc thiểu số và giải pháp thực hiện trong thời gian tới
.....................Công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã trở thành động lực phát triển bền vững và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Trong những năm qua, công tác dân vận ở Lai Châu đã được triển khai sâu rộng, toàn diện, gắn chặt với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, công tác dân vận đã thực sự trở thành cầu nối giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, khơi dậy sức mạnh nội lực của đồng bào các dân tộc thiểu số, góp phần tạo chuyển biến rõ nét trong đời sống vật chất, tinh thần và diện mạo nông thôn miền núi.
Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu vừa ban hành Kế hoạch số 6632 /KH-UBND ngày 24/10/2025 tổ chức “Ngày hội sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi phía Bắc và Hội nghị kết nối giao thương” năm 2025 tại tỉnh Lai Châu.
.....................Dân vận trong phát triển kinh tế - khơi dậy nội lực, thúc đẩy giảm nghèo bền vững.....................Nhận thức sâu sắc rằng “dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, Tỉnh ủy Lai Châu đã chỉ đạo các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đồng bào chuyển đổi tư duy sản xuất, mạnh dạn áp dụng khoa học – kỹ thuật, tham gia các mô hình kinh tế hàng hóa. Thông qua đó, đồng bào các dân tộc đã chủ động hơn trong phát triển sản xuất, từng bước thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Công tác vận động ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp được xem là điểm nhấn nổi bật. Nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, hữu cơ, VietGAP, GlobalGAP được hình thành và nhân rộng. Đến nay, “toàn tỉnh có hơn 6.000 ha lúa áp dụng kỹ thuật SRI, 200 ha rau màu ứng dụng IPM, IPHM; 21 mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu được duy trì ổn định”(1). Người dân được hỗ trợ xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc bằng mã QR, áp dụng phần mềm quản lý SmartGAP, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Công tác dân vận còn là động lực thúc đẩy liên kết giữa người dân - doanh nghiệp - hợp tác xã trong sản xuất và tiêu thụ nông sản. Đến nay, “toàn tỉnh có 79 cơ sở chế biến nông, lâm, thủy sản; hàng chục dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị được phê duyệt, tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn lao động nông thôn. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi được triển khai sâu rộng: trên 2.200 ha đất lúa kém hiệu quả đã được chuyển sang cây trồng có giá trị cao; phát triển trên 4.000 ha cây ăn quả tập trung”(1), trong đó chuối, xoài, chanh leo trở thành sản phẩm hàng hóa chủ lực. Đặc biệt, phong trào dân vận trong chăn nuôi tập trung theo hướng trang trại mang lại hiệu quả rõ rệt. Toàn tỉnh “hiện có khoảng 280 cơ sở chăn nuôi”(1) quy mô lớn, áp dụng công nghệ chuồng kín, hệ thống Biogas, chế phẩm sinh học, thụ tinh nhân tạo” giúp tăng năng suất, kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Các mô hình nuôi cá nước lạnh, cá lồng, nuôi ong lấy mật được mở rộng, đem lại thu nhập cao và đa dạng hóa sinh kế cho đồng bào.
.....................Công tác tuyên truyền, quảng bá tiềm năng, thu hút đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh được đẩy mạnh. Chính quyền các cấp thực hiện công khai, minh bạch thủ tục hành chính, đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân tháo gỡ khó khăn. Phong trào thi đua phát triển kinh tế, giảm nghèo lan tỏa mạnh mẽ. Nhiều hộ dân thay đổi nếp nghĩ, mạnh dạn vay vốn, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, mở rộng quy mô sản xuất. Nhờ đó, “tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm nhanh và bền vững: năm 2021 giảm 3,01%; năm 2022 giảm 3,68%; năm 2023 giảm 4,66%; năm 2024 giảm 4,42%; ước năm 2025 còn khoảng 15,78%”(1). Những kết quả đó khẳng định, công tác dân vận không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn là nhân tố quan trọng trong củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, tạo nền tảng để Lai Châu vững bước trên con đường phát triển bền vững.
.....................Dân vận trong bảo vệ môi trường, phát triển rừng – giữ vững nền tảng xanh của sinh kế vùng cao
.....................Xác định “rừng là vàng, rừng là sự sống”, Tỉnh ủy và chính quyền các cấp đã đẩy mạnh công tác dân vận trong bảo vệ và phát triển rừng bằng nhiều hình thức sáng tạo, phù hợp với từng địa bàn, từng dân tộc. “Trong 5 năm qua, toàn tỉnh trồng mới trên 12.500 ha rừng các loại, trong đó có hơn 4.200 ha cây Mắc ca, 7.700 ha rừng trồng được chăm sóc, 12.900 ha cao su được bảo vệ. Độ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 53,11%, tăng đều hằng năm”(1) đã thể hiện rõ hiệu quả vận động, tuyên truyền sâu rộng tới từng hộ dân. “Các cấp, ngành đã tổ chức trên 6.000 buổi tuyên truyền tại thôn, bản, thu hút gần nửa triệu lượt người tham gia; ký cam kết bảo vệ rừng với hơn 100.000 hộ gia đình”(1); phát huy vai trò người có uy tín, già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo trong tuyên truyền, giám sát cộng đồng. Nhờ đó, ý thức bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng được nâng cao, góp phần giữ gìn môi trường sinh thái, bảo vệ sinh kế bền vững cho người dân.
.....................Dân vận trong lĩnh vực văn hóa - gìn giữ bản sắc, xây dựng đời sống mới
.....................Công tác dân vận về văn hóa được triển khai toàn diện, lấy tuyên truyền, vận động làm trung tâm, hướng tới mục tiêu xây dựng con người Lai Châu phát triển toàn diện, có ý thức tự tôn dân tộc và trách nhiệm xã hội. Hàng nghìn buổi chiếu phim, biểu diễn nghệ thuật, tuyên truyền lưu động được tổ chức; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được đẩy mạnh, góp phần bài trừ hủ tục, mê tín dị đoan, xây dựng nếp sống văn minh. Tỉnh đặc biệt chú trọng bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Hàng chục lớp truyền dạy ngữ văn dân gian, nghệ thuật truyền thống của đồng bào Si La, Mảng, Cống, Hà Nhì... được tổ chức; “87% thôn bản có nhà văn hóa, 100% có hương ước, quy ước mới phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp; 19 lễ hội truyền thống được phục dựng, 39 lễ hội duy trì thường xuyên (1), nhiều lễ hội nâng tầm cấp tỉnh như Then Kin Pang, Đền thờ Vua Lê Thái Tổ, Tết Độc lập… tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Những kết quả trên không chỉ thể hiện hiệu quả của công tác dân vận trong lĩnh vực văn hóa mà còn khẳng định sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với Nhân dân, giữa phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa, góp phần hình thành bản sắc “Lai Châu năng động, đoàn kết, nghĩa tình và sáng tạo”.
.....................Dân vận trong bảo đảm an ninh xây dựng thế trận lòng dân vững chắc
.....................Trên địa bàn có nhiều đồng bào dân tộc, tôn giáo sinh sống, công tác dân vận trong bảo vệ an ninh, trật tự được triển khai bài bản, phát huy sức mạnh của toàn dân. Các cấp ủy, chính quyền, lực lượng công an, biên phòng thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động đồng bào không di cư tự do, không vượt biên trái phép. Nhờ đó, nhiều vụ việc phức tạp được giải quyết kịp thời, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, bảo đảm an ninh biên giới. Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” được đẩy mạnh với hàng trăm mô hình tự quản về an ninh trật tự, “Tổ tự quản đường biên, mốc giới”, “Tổ an ninh nhân dân”. Thông qua đó, Nhân dân trở thành chủ thể tích cực trong bảo vệ Tổ quốc, cung cấp nhiều thông tin có giá trị, phối hợp với lực lượng chức năng đấu tranh, phòng chống tội phạm, giữ gìn an ninh vùng biên.
.....................Phong trào “Dân vận khéo” - biểu tượng sáng tạo trong hành động
.....................Thực hiện Kết luận số 69-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, phong trào thi đua “Dân vận khéo” đã trở thành điểm sáng, lan tỏa mạnh mẽ trên toàn tỉnh. “Sau 5 năm triển khai, toàn tỉnh có gần 4.600 mô hình “Dân vận khéo””(1) ở các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng – an ninh, xây dựng hệ thống chính trị. Nhiều mô hình như “Trồng dược liệu dưới tán rừng”, “Nuôi cá nước lạnh”, “Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc”, “Đối thoại giữa chính quyền và Nhân dân”, “Phân công đảng viên phụ trách hộ gia đình” đã khẳng định hiệu quả rõ rệt, tạo niềm tin sâu sắc trong Nhân dân.
.....................Dân vận trong kỷ nguyên số - đổi mới phương thức, lan tỏa hiệu quả
.....................Trong kỷ nguyên số, công tác dân vận ở Lai Châu đã có bước chuyển rõ nét, gắn với tiến trình chuyển đổi số và phong trào “Bình dân học vụ số” do Tỉnh ủy phát động. Với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng, dân số”, công tác dân vận số được triển khai sâu tới từng bản làng, tạo phong trào học tập và ứng dụng công nghệ trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Hàng nghìn cán bộ, đảng viên, đoàn viên và người dân vùng sâu, vùng biên được tập huấn sử dụng nền tảng số, chữ ký số, dịch vụ công trực tuyến, mạng xã hội. Các mô hình “tổ dân vận số”, “giáo viên số bản làng” được nhân rộng; nhiều người dân chủ động học kỹ năng số, tra cứu thủ tục hành chính, quảng bá nông sản qua mã QR. Lực lượng biên phòng, công an, đoàn thể sáng tạo với “Hòm thư điện tử ẩn danh”, tuyên truyền qua Zalo, Facebook, TikTok, góp phần nâng cao nhận thức, thu hẹp khoảng cách số và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
.....................Lai Châu cần thực hiện đồng bộ giải pháp nâng cao hiệu quả công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số
.....................Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Lai Châu vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục kịp thời. Việc quán triệt, triển khai các chủ trương của Đảng chưa thật đồng bộ, công tác kiểm tra, giám sát còn thiếu chiều sâu; đời sống, thu nhập của đồng bào vẫn chênh lệch so với bình quân chung; chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở và năng lực đội ngũ cán bộ dân vận còn hạn chế, trong khi một số tập tục lạc hậu vẫn ảnh hưởng đến đời sống văn minh. Để khắc phục tình trạng này, Lai Châu cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, là đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác dân vận, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và người đứng đầu. Cùng với đó, tỉnh tiếp tục thể chế hóa các chủ trương lớn thành chương trình, đề án, kế hoạch cụ thể gắn với nhiệm vụ chính trị từng địa phương; triển khai hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và bảo đảm an ninh trật tự. Chú trọng công khai, minh bạch hoạt động cơ quan nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân. Lai Châu cũng tăng cường nắm tình hình cơ sở, giải quyết kịp thời các vụ việc phát sinh, củng cố hệ thống chính trị và các tổ chức tự quản ở thôn, bản; đồng thời, thường xuyên kiểm tra, tổng kết, biểu dương, nhân rộng mô hình “dân vận khéo”, nhất là trong phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững.
.....................Công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Lai Châu đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong củng cố khối đại đoàn kết, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh trật tự và giữ gìn bản sắc văn hóa. Tin rằng, với quyết tâm triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên, công tác dân vận sẽ tiếp tục trở thành động lực quan trọng, góp phần đưa Lai Châu đến năm 2030 đạt mức phát triển trung bình của vùng trung du và miền núi phía Bắc, và đến năm 2045 trở thành tỉnh trung bình của cả nước.
.....................* Tài liệu trích dẫn:
.....................1. Báo cáo số 175-BC/ĐU, ngày 12 tháng 11 năm 2025 của Đảng ủy UBND tỉnh về “Tổng kết 5 năm thực hiện Kết luận số 69-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục thực hiện Đề án “Tăng cường công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện biên giới tỉnh Lai Châu đến năm 2025”.
.....................* Tài liệu tham khảo:
.....................1. Kết luận số 69-KL/TU, ngày 09/4/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục thực hiện Đề án “Tăng cường công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện biên giới tỉnh Lai Châu đến năm 2025”
.....................2. Báo cáo số 826-BC/TU, ngày 15 tháng 9 năm 2025 của Tỉnh ủy Lai Châu về “Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XIV trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV”.
Tác giả: ThS. Nguyễn Văn Đông - Phó trưởng khoa Xây dựng Đảng
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Thành viên đăng nhập
- Đang truy cập7
- Hôm nay2,413
- Tháng hiện tại64,466
- Tổng lượt truy cập10,195,346
